Dobre nawyki to w wielu dziedzinach życia, także biznesie czy finansach osobistych, klucz do sukcesu. Jednak mają też swoje ograniczenia. Poznaj je.
Na pewno słyszałeś lub czytałeś, że dobre nawyki to recepta na prawie wszystko. Tak jest w rzeczywistości. Choć, jak dowodzi Scott H. Young, autor książek i ekspert od skutecznej nauki (scotthyoung.com), rutyny mają też swoje ograniczenia.
Spis Treści
Dobre nawyki w pracy i nie tylko – dwie strony medalu
Young jest zwolennikiem budowania nawyków jako narzędzia do zmiany życia osobistego i związanego z karierą. Dostrzega jednak drugą stronę medalu.
Nawyki i ich ograniczenia
Przede wszystkim nie każde działanie można łatwo zautomatyzować. A przecież na takim nieświadomym lub prawie nieświadomym zachowaniu polegają nawyki.
1. Nawyki to nie rutyna
Często mylimy nawyki z rutyną. W rzeczywistości nie ma nawyku nauki, bo to wymaga wysiłku i uwagi.
Rutyny to zachowania, które wykonujemy wielokrotnie, ale obejmują wiele przemyślanych działań, których nie można wykonać bez wysiłku i myślenia – podkreśla Young.
Trzeba o tym pamiętać, żeby uniknąć rozczarowania. Bardziej złożone czynności mogą z czasem być łatwiejsze, ale rzadko wymagają zerowego wysiłku.
(Dowiedz się, jak poprawić swoją wydajność)
2. Nawyki są kruche
Young podkreśla: nawyki rzadko są trwałe.
Ponieważ wiele nawyków to w rzeczywistości rutyny – mieszanka zautomatyzowanych i celowych działań – niewiele jest takich, które nie wymagają stałego wysiłku, aby je utrzymać – pisze autor.
W praktyce oznacza to, że zmiana twoje sytuacji życiowej – przeprowadzka, nowa praca, otwarcie działalności gospodarczej – może zrujnować zachowanie, które uznawałeś za nawykowe.
Szczególnie trudno utrzymać nawyki jeśli masz ich więcej i wymagają sporo czasu.
3. Nawyki to nie zobowiązania
Nawyki nie są rutynami i nie są też zobowiązaniami.
Zaangażowanie to zasada, którą sam sobie ustaliłeś – tłumaczy Young.
Twoim zobowiązaniem będzie np. „Codziennie poświęcę 30 minut na czytanie rad biznesowych ekspertów”.
Wielokrotne trzymanie się zasady sprawi, że czynność będzie łatwiejsza. Jednak nie stanie się całkowicie automatyczna.
Wykonywane wielokrotnie, elementy zobowiązania mogą stać się nawykiem. Ale, podobnie jak rutyna, zobowiązania mogą wymagać ciągłego wysiłku, aby je utrzymać. Jeśli naruszenia prowadzą do odstępstwa, prawdopodobnie oznacza to, że siła podtrzymująca zachowanie nie była nawykiem – stwierdza Young.
(Sprawdź, jak zdobyć klientów konkurencji)
Jak zmienić nawyki i czy zawsze się da to zrobić
4. Nawyki są często zbyt powolne
Kluczowa strategia mówi, że nawyki należy budować powoli i stopniowo. To prawda. Jednak, stwierdza Scott H. Young, jest wiele obszarów, w których taka strategia nie ma zastosowania.
Tak jest w przypadku osoby, która otworzyła firmę i może mieć tylko kilka miesięcy na osiągnięcie rentowności, inaczej zabraknie jej pieniędzy.
Nawyki mają znaczenie przy projektach wymagających szybkości i intensywnej pracy.
Jednak najważniejsza jest skuteczność podejścia. Czasem powolne i stopniowe zmierzanie do celu sprawdzi się w dłuższej perspektywie. Innym razem lepiej działać szybko. Trzeba wybrać to, co działa w danej dziedzinie życia.
5. Natura ludzka ma ograniczenia
Nawyki to ważne narzędzie, ale to tylko narzędzie. Jak młotek czy piła, sprawdzają się naprawdę dobrze przy niektórych zadaniach (wbijanie gwoździ, ścinanie drzewa), a przy innych bardzo źle (malowanie obrazu, głaskanie kotka) – stwierdza Young.
Natura ludzka nie jest całkowicie plastyczna i nie można dowolnie zmienić swoich zachowań. Np. nie najprawdopodobniej nikt z nas nie da rady nabrać nawyku codziennej, 15 godzinnej pracy.
(Jak kontrolować swój kalendarz i poprawić zarządzanie czasem)
Gdzie dobrze działają nawyki?
Scott H. Young zapewnia jednocześnie, że zasadniczo nawyki są OK, a metody ich kształtowania są całkiem przydatne.
Warto skupić się na nawykach, kiedy:
- najskuteczniejsza metoda wiąże się z cierpliwym wykonywaniem danej czynności niż intensywną pracą w krótkim czasie,
- zachowanie da się w dużej mierze zautomatyzować, żeby nie wymagało dużo świadomego myślenia i wysiłku,
- chcesz zrobić długotrwałą zmianę w swoim stylu życia.
