Spółka jawna – jak ją założyć i na czym polega? Sprawdź, jak wygląda jej księgowość, odpowiedzialność wspólników oraz reprezentacja.
Działalność gospodarcza w formie firmy jednoosobowej nie jest jedyną formą prowadzenia biznesu, choć jest to forma w Polsce najpopularniejsza. Inna propozycja to spółka jawna.
Dla kogo to dobre rozwiązanie? Z czym się wiąże zawiązanie spółki jawnej?
Spis Treści
Spółka jawna – jak ją założyć i na czym polega?
Zacznijmy od tego, czym jest spółka jawna. To zorganizowana i ciągła działalność handlowa, usługowa, wytwórcza lub inna działalność gospodarcza.
Spółka jawna jest spółką osobową tworzoną przez ludzi lub osoby prawne czyli np. spółki z o.o.
Trzeba pamiętać, że taka spółka nie ma osobowości prawnej. Ma to konkretne przełożenie na praktykę funkcjonowania firmy. M.in. nie mają do niej zastosowania przepisy dotyczące osób prawnych. Dlatego np. spółka jawna nie płaci podatku CIT od osób prawnych.
Spółka jawna może we własnym imieniu:
- nabywać prawa,
- zaciągać zobowiązania,
- może samodzielnie występować w sądzie.
Czy rozważając zawiązanie takie spółki potrzebujemy minimalny kapitał założycielski? Nie, taki kapitał nie jest wymagany.
Spółka nie płaci podatku, robią to poszczególni wspólnicy. Wspólnicy płacą podatek dochodowy od osób fizycznych (proporcjonalny do przychodów lub liniowy). Jeśli jednym z nich jest osoba prawna (czyli np. spółka z o.o.) to płacony jest CIT.
Spółka jawna używa skrótu sp. j
Spółka jawna księgowość
Jak wygląda prowadzenie księgowości spółki tego typu? Firma może rozliczać się według:
- książki przychodów i rozchodów,
- ryczałtu ewidencjonowanego,
- zasad pełnej księgowości (księgi rachunkowe).
W niektórych przypadkach prowadzenie pełnej księgowości jest konieczne. Tak będzie jeśli przychody firmy (netto) przekroczą 2 mln euro w danym roku oraz/lub wspólnikiem w spółce jest osoba prawna (np. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) – wtedy wysokość przychodów nie ma znaczenia.
Spółka jawna reprezentacja
W przypadku tego typu spółki, może ją reprezentować każdy wspólnik. Naturalnie w umowie spółki można zapisać inny sposób reprezentacji.
Spółka jawna odpowiedzialność
Każdy ze wspólników spółki jawnej odpowiada za jej zobowiązania solidarnie całym swoim majątkiem z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką.
Jeśli powstaną zobowiązania, to realizowane są w pierwszej kolejności z majątku spółki.
Czy wierzyciel firmy może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika?
Tak, w sytuacji, kiedy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna (tzw. subsydiarna odpowiedzialność wspólnika). Nie stanowi to jednak przeszkody do wniesienia powództwa przeciwko wspólnikowi, zanim egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna.
Umowa i rejestracja
Umowa spółki jawnej trzeba spisać – inaczej będzie nieważna.
Na zmianę zapisów umowy muszą się zgodzić wszyscy wspólnicy (o ile umowa nie przewiduje inaczej).
Zgodnie z przepisami, wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu przynajmniej przez wniesienie wkładów lub przez współdziałanie w inny sposób określony w umowie spółki.
Umowa może być zawarta w formie aktu notarialnego, jeśli przewiduje wniesienie wkładu w postaci nieruchomości albo przedsiębiorstwa.
Co powinno znaleźć się w umowie? Minimum to: nazwa firmy, siedziba, określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość, przedmiot działalności spółki. W niektórych dokumentach pojawia się czas trwania spółki.
Spółkę zarejestrujesz wraz ze wspólnikiem lub wspólnikami w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS). Możesz wybrać tradycyjny sposób, choć najwygodniej zrobić to przez internet.
NIP i REGON firma dostanie automatycznie podczas rejestracji. Natomiast potem należy zgłosić dane uzupełniające do urzędu skarbowego.
