W ciągu ostatnich lat świadomość społeczna na temat ochrony środowiska i efektywnego korzystania z energii znacznie wzrosła. Budownictwo energooszczędne, jako jedno z narzędzi wpływających na zrównoważony rozwój, zyskuje na popularności nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie. Polskie prawodawstwo dostosowuje się do europejskich standardów w tym zakresie, wprowadzając odpowiednie regulacje prawne.
Głównym aktem prawnym, który reguluje kwestie związane z budownictwem energooszczędnym w Polsce, jest Prawo budowlane. Jednak szczegółowe wymogi dotyczące efektywności energetycznej określone są w Rozporządzeniu w sprawie charakterystyki energetycznej budynków. Od 2009 roku, zgodnie z wymogami unijnymi, każdy nowy budynek lub budynek poddany termomodernizacji musi posiadać świadectwo charakterystyki energetycznej. Dokument ten informuje o tym, jak dużo energii potrzebne jest do ogrzewania, chłodzenia, ciepłej wody użytkowej czy wentylacji obiektu. Świadectwo jest ważne przez 10 lat i jest wymagane przy sprzedaży lub wynajmie nieruchomości.
Wymogi dla nowych budynków
Od 2021 roku wszystkie nowe budynki publiczne oraz od 2023 roku wszystkie nowe budynki, niezależnie od ich przeznaczenia, muszą spełniać kryteria tzw. budynków o niemal zerowym zużyciu energii (nZEB). Oznacza to, że muszą one być zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby ich zapotrzebowanie na energię było jak najniższe, a pozostała część energii pochodziła ze źródeł odnawialnych. Rząd Polski, chcąc wspierać rozwój budownictwa energooszczędnego, wprowadził różnego rodzaju programy dotacyjne i ulgi podatkowe dla osób prywatnych oraz przedsiębiorstw inwestujących w energooszczędne technologie. Najpopularniejszym z nich jest program „Czyste Powietrze”, który umożliwia uzyskanie dofinansowania do termomodernizacji domów jednorodzinnych.
Budownictwo energooszczędne – kierunki rozwoju
Biorąc pod uwagę globalne wyzwania związane z zmianami klimatycznymi, budownictwo energooszczędne będzie nadal kluczowym obszarem działania w Polsce. Oczekuje się dalszej harmonizacji polskiego prawodawstwa z dyrektywami unijnymi, jak również wprowadzenia nowych technologii i rozwiązań mających na celu zwiększenie efektywności energetycznej budynków. To właśnie z tego względu, w technice grzewczej coraz częściej wykorzystuje się nowoczesne pompy ciepła. Jak czytamy na stronie Pompy ciepła Rzeszów, pompy ciepła stały się jednym z najbardziej popularnych rozwiązań w budownictwie energooszczędnym. Są to urządzenia, które pozwalają na przenoszenie energii cieplnej z jednego miejsca do drugiego, działając w sposób podobny do klimatyzatorów czy lodówek, ale w odwrotnym kierunku. Dzięki temu, mogą one wykorzystywać naturalnie występujące źródła ciepła, takie jak powietrze, woda lub grunt, do ogrzewania budynków w zimie, a nawet do chłodzenia w okresie letnim. Główną zaletą pomp ciepła jest ich wydajność. Mimo że do ich działania wymagane jest zasilanie elektryczne, większość energii potrzebnej do ogrzewania pochodzi z otoczenia, co sprawia, że są one znacznie bardziej efektywne niż tradycyjne systemy ogrzewania oparte na spalaniu paliw. W wielu przypadkach stosunek uzyskiwanego ciepła do zużywanej energii elektrycznej może wynosić nawet 3:1 lub więcej. Kolejnym atutem pomp ciepła jest ich ekologiczność. Ponieważ głównym źródłem energii jest otaczające środowisko, a nie spalane paliwa, emisja szkodliwych gazów jest znacząco ograniczona. Dzięki temu budynki, które wykorzystują pompy ciepła, znacząco przyczyniają się do redukcji emisji dwutlenku węgla i innych gazów cieplarnianych. Budownictwo energooszczędne z założenia stawia na rozwiązania minimalizujące zapotrzebowanie na energię oraz optymalizujące jej zużycie. W takim kontekście pompy ciepła doskonale wpisują się w filozofię energooszczędności. Jednakże, aby w pełni wykorzystać potencjał tych urządzeń, ważne jest odpowiednie zaprojektowanie całego systemu ogrzewania, a także odpowiednia izolacja budynku. W przypadku budynków o niskiej szczelności i słabej izolacji, efektywność pomp ciepła może być znacznie niższa.
Oprócz korzyści ekonomicznych i ekologicznych, pompy ciepła mają także inne zalety. Są one zazwyczaj cichsze w działaniu niż tradycyjne kotły gazowe czy olejowe, nie wymagają przewodów kominowych, a także są bezpieczne w użytkowaniu, ponieważ nie dochodzi w nich do procesów spalania. Mimo licznych zalet, pompy ciepła mają również pewne ograniczenia. Ich efektywność może być niższa w ekstremalnie niskich temperaturach, co sprawia, że w niektórych regionach mogą wymagać dodatkowego źródła ciepła. Ponadto, początkowy koszt instalacji jest często wyższy niż w przypadku tradycyjnych systemów ogrzewania.
Polskie prawodawstwo w zakresie budownictwa energooszczędnego jest w trakcie dynamicznego rozwoju. Wprowadzane regulacje mają na celu nie tylko dostosowanie się do standardów unijnych, ale także poprawę jakości życia obywateli poprzez ograniczenie zużycia energii i zwiększenie komfortu termicznego w budynkach. Pomimo początkowych wyzwań, przyszłość budownictwa energooszczędnego w Polsce wydaje się być bardzo obiecująca.
Opracowane przy współpracy redakcją serwisu https://izo-home.pl.
